امروزه شناخت انواع برنج و خاصیت‌های آن از اهمیت بالایی برخوردار می‌باشد، قبل از خرید برنج ایرانی و یا خارجی حتما باید ویژگی های مهم آنها را دانست. انواع مختلفی از برنج در بازار عرضه می‌شوند که با توجه به نوع، کیفیت، محل کاشت، طعم و میزان خوشپخت بودن، از قیمت‌های مختلفی برخوردار می‌باشند. در این مقاله قصد داریم به معرفی انواع برنج ایرانی و خارجی از نظر کیفیت و طعم آنها بپردازیم. برای شناخت بیشتر اقلام برنج و کاربرد آن، این مقاله را تا انتها دنبال نمایید.

تفاوت برنج ایرانی و خارجی در چیست؟ کدام یک بهتر است؟

برنج یکی از پرطرفدارترین مواد غذایی ایرانیان است که در هر سفره‌ای وجود دارد. برنج دارای انواع مختلفی است که هر کدام، ویژگی‌هایی از جمله طعم، عطر، بافت و خواص منحصر به فرد خود را دارند. انواع برنج ایرانی را می‌توان با ویژگی‌هایی از قبیل، رنگ، بلندی، قطر برنج، محل کاشت، عطر و طعم آن شناسایی کرد. در ادامه به معرفی 11 نوع برنج را شرح دادیم.

برنج بینام

برنج بینام یکی از مرغوبترین برنج‌های ایرانی است که به نام‌های امر اللهی و بهنام هم معروف است. برنج بینام از انواع زودرس بوده و در دسته برنج‌های گرم قرار می‌گیرد. جالب است بدانید که برنج بینام از تغییرات ژنتیکی در برنج‌های ایرانی، به وجود می‌آید. این نوع برنج از برنج‌های پرمحصول است و بیشتر در شالیزارهای استان مازندران پرورش می‌یابد.

با توجه به اینکه برنج بی نام از توان تولیدی بالایی برخوردار است، معمولا برنج‌کاران شمالی این برنج را درکشت دوم استفاده می‌کنند. کشت دوم برنج یکی از کارهای ریسک‌پذیر برای شالیکارن شمالی است. چرا که ممکن است در این دوره با مشکلاتی از جمله سرما و بوران، بارش برف و… روبه رو شوند. از این رو کشاورزان به دلیل مقاوم بودن برنج بینام در برابر سرما، ترجیح می‌دهند این برنج را برای کشت دوم استفاده نمایند. یکی از ویژگی‌های دیگر این برنج، رشد سریع آن است به طوری که در صورت کاشت این برنج در اوایل مرداد، اوایل آبان به عمل آمده و قابل برداشت خواهد بود.

برنج امراللهی

یکی از برنج‌های پرمحصول و زودرس ایرانی برنج امراللهی است. برنج امراللهی که از طعم و عطر خوبی برخوردار می‌باشد، یکی از برنج‌های مقاوم در برابر سرما است که حتی در ایام سرد سال به خوبی رشد کرده و بیشترین میزان محصول را به بار می‌دهد. به همین دلیل اغلب کشاورزان این برنج را در کشت دوم، پس از کشت اول مورد استفاده قرار می‌دهند.

برنج امراللهی که در شالیزارهای مازندران برداشت می‌شود دارای ظاهری متورم، گرد و رنگ سفید رنگ و گاهی شیری رنگ می‌باشد. دانه‌های برنج امر اللهی قبل از پخت دارای طولی حدود 6.5 میلیمتر است که بعد از پخت حجیم‌تر و بلندتر خواهد شد. این حجیم شدن و بلند شدن دانه‌های برنج به نوع کشت آن بستگی دارد. به طور کلی افزایش حجم و طول دانه‌های برنج امراللهی کشت اول، نسبت به برنج امر اللهی کشت دوم بیشتر خواهد بود.

برنج طارم

برنج طارم از اصیل‌ترین و محبوب‌ترین برنج‌های ایرانی به شمار می‌رود. همانطور که می‌دانید این نوع از برنج معمولا در شهرهای شمالی کشور از جمله زنجان، گیلان، و مازندران کاشته می‌شود.

برنج طارم علاوه بر طعم و عطر و بوی فوق‌العاده ای که دارد دارای طول بیشتری نسبت به سایر برنج‌های ایرانی دارد که پس از پخت به شکل چشم گیری کشیده‌تر خواهد شد. برنج طارم دارای انواع مختلفی از جمله طارم هاشمی، برنج طارم دیلمانی، طارم سنگی و… است که اغلب در مناطق غربی مازندران مانند چالوس، رامسر و نوشهر پرورش می‌یابد. برنج طارم فریدون کنار هم یکی از بهترین نوع برنج طارم است که در تالاب فریدون کنار کاشته می‌شود.

از دلایل رشد برنج مرغوب در منطقه طارم میتوان به وجود پرندگان در این منطقه اشاره کرد. چرا که فضله‌های این پرندگان موجب کاهش میزان استفاده از کودهای شیمایی شده است. همچنین وجود این پرندگان در این منطقه نقش مهمی در از بین رفتن حشرات و آفات کشاورزی داشته است. جهت سفارش و کلیک کنید.

برنج هاشمی

برنج هاشمی یکی از محبوب‌ترین برنج‌های ایرانی است که عضو خوش طعم‌ترین و خوشپخت‌ترین برنج‌های شمال ایران به شمار می‌آید. برنج هاشمی دارای دانه‌های بلند و قلمی سفید رنگی است که از عطر و طعم فوق‌العاده‌ای برخوردار می‌باشد. اگر این برنج را امتحان کرده باشید حتما شاهد قد کشیدن دانه‌های آن پس پخت، ری کردن و طعم و بوی بی نظیر آن بوده‌اید.

این برنج همچنین پس از پخت تا زمان طولانی نرم و خوش طعم خواهد ماند. به طور کل برنج هاشمی به دو دسته برنج هاشمی گرم و برنج هاشمی سرد تقسیم شده و دارای انواع مختلفی از جمله برنج عطری هاشمی، برنج قهوه‌ای هاشمی، برنج دودی هاشمی می‌باشد. با به قیمت عمده از سامانه بنکداری آنلاین آوان مال لذت یک خرید آسان و به صرفه را تجربه کنید.

برنج فجر

برنج فجر که در شالیزارهای گیلان پرورش می‌یابد یکی از برنج‌های پر محصولات ایرانی است که دارای طرفداران زیادی می‌باشد. کشاورزان با کاشت این برنج سالانه بیشترین میزان کشت را خواهند داشت. برنج فجر از برنج‌های ایرانی دسته سرد می‌باشد. در واقع برنج فجر یکی از برنج‌هایی است که در اثر پژوهش‌های ژنتیکی و ایجاد تغییرات در برنج‌های اصیل ایرانی به وجود می‌آید. این برنج علاوه بر گیلان در استان مازندران هم کاشته می‌شود.

برنج فجر ایرانی دارای ویژگی‌های ظاهری از جمله رنگ سفید کدر، دانه‌های بلند 8 میلیمتری خنجر مانند که از انتها تا سر دانه باریک شده و دارای فرورفتگی می‌باشد. برنج فجر پس از پخت دارای عطر و طعم خوبی است که طول دانه آن تا 10.3میلی متر خواهد رسید.

برنج فجر که از طرفداران زیادی برخوردار است جزء برنج‌های سطح متوسط ایرانی به حساب می‌آید. این برنج برای پخت غذاهای ایرانی نظیر حلیم، شله زرد، پلوهای دانه بلند و … مناسب خواهد بود. همچنین از برنج فجر به دلیل ری بالا، افزایش حجم و قد دانه‌ها در رستوران‌ها و شرکت‌های مختلف غذایی استفاده کرد.

برنج فریدون کنار

برنج فریدونکنار به عنوان بهترین برنج ایرانی شناخته شده‌است که طرفداران زیادی در ایران و همچنین دنیا دارد. برنج فریدون‌کنار در منطقه مرکزی شمال ایران کاشته می‌شود. منطقه فریدون‌کنار شمال ایران، به دلیل ویژگی‌هایی از جمله وجود آبگیرها، آببندان، حاصلخیزی زمین به دلیل بارش‌های فراوان و… محل مناسبی برای رشد و پرورش برنج می‌باشد. علاوه بر این شالیزارهای فریدون‌کنار از مواد میکرو ارگانیسم هم برخوردار است. یکی از عوامل مرغوبیت برنج‌های فریدونکنار وجود حشرات زیرخاکی این منطقه است که موجب تهویه خاک و کاهش میزان مصرف کودهای شیمایی و سموم شیمیایی کشاورزی شده‌است.

برنج دم سیاه

برنج دم سیاه که از خانواده‌های برنج صدری به حساب می‌آید و خرید برنج صدری یکی از بهترین گزینه میباشد. یکی از انواع برنج ایرانی است به آن برنج طارم دم سیاه هم میگویند. در حال حاضر این برنج یکی از برنج‌های کمیاب و محبوب ایرانی است که به دلیل سخت بودن مراحل کشت، بازده و محصول کم، کشاورزان کمتری به کشت آن می‌پردازند. این برنج پرطرفدار ایرانی که معمولا در منطق شمالی ایران از جمله گیلان، رشت، اشرفیه، لاهیجان و سایر مناطق حاصل خیز کشت می‌شود، نسبت به سایر برنج‌ها کمیاب تر بوده و دارای قیمت بالاتری می‌باشد.

برنج دم سیاه ایرانی، به دلیل طعم و بوی فوق‌العاده‌ای که پس از پخت به خود می‌گیرد و همچنین ماندگاری بالایی که پس از پخت دارد، لقب بهترین برنج ایرانی را به خود گرفته و طرفدارن ویژه خود دارد.

برنج دودی

برنج دودی چیست؟ برنج دودی چگونه تهیه می‌شود؟ برنج دودی یکی از خوش طعم‌ترین و خوش عطرترین برنج‌های ایرانی است که دارای طرفداران زیادی بین سایر برنج‌های ایرانی می باشد. این برنج بر خلاف تصور برخی از افراد، نوع خاصی از برنج نمی‌باشد و در اثر اعمال تغییراتی در برنج ایرانی به وجود می‌آید. در واقع برنج دودی همان برنج عطری ایرانی است که طی یک روش قدیمی تبدیل به برنج دودی می‌شود. برای تهیه برنج ایرانی، با آتش زدن تکه‌های چوب در یک اتاق مقدار زیادی دود ایجاد می‌کنند. سپس این دود را به روشهای مختلفی به سمت کیسه‌های برنج ایرانی هدایت می‌کنند. در نتیجه دانه‌های برنج طعم و عطر دود را به خود گرفته و تبدیل به برنج دودی می‌شود.

برنج دودی دارای رنگ تیره و عطر مطلوب‌تری نسبت به سایر برنج‌ها دارد. برای مصرف برنج دودی می‌توانید این برنج خوش عطر را به صورت خالص طبخ کنید. همچنین میتوانید این برنج را به صورت ترکیبی با سایر برنج‌های ایرانی بپزید و نوشجان نمایید. یکی از پر مصرف‌ترین برنج‌های شمال ایران، برنج دودی هاشمی است که از طعم و عطر بی نظیری برخوردار می‌باشد.

برنج چین دوم یا راتون

برنج چین دوم چیست؟ برنج چین دوم چگونه تهیه می‌شود؟ کشاورزان پس از برداشت کشت اول برنج ایرانی، زمین را دومرتبه آبیاری کرده و ساقه‌های شلتوک را می‌برند. سپس به زمین کشاورزی خود فرصتی دوباره می‌دهند تا دانه‌های برنجی که کاشته شده و هنوز رشد نکرده‌اند محصول بدهند. در این فرایند هیچ کاشتی جدیدی رخ نمیدهد و فقط دانه‌های قبل، رشد می‌کنند، یا ساقه‌های جدید از ریشه‌های برنج بیرون آمده و خوشه‌ها به وجود می‌آیند.

در واقع مراحل کاشت برنج از مرحله آبیاری به بعد دوباره تکرار می‌شود. در این فرایند، در صورتی که سم پاشی زمین، آبیاری و کودهی به درستی انجام شود، زمین دوباره بارور خواهد شد و محصولات با کیفیت اما کمتری رشد خواهد کرد. به این برنج که در طی این فرایند حاصل می‌شود برنج چین دوم یا راتون می‌گویند. البته برنج چین دوم نام‌های دیگری هم دارد که عبارتند از دونوج، راتون، جگل و ….

برنج نیم دانه

یکی از پر طرفدارترین برنج‌های ایرانی برنج نیمدانه یا به گویش مازندرانی‌ها برنج دنیم است که قد دانه‌های آن، یک سوم برنج ایرانی می‌باشد. برنج نیمدانه ایرانی، نوع خاصی از برنج نیست بلکه همان برنج ایرانی است که و به دلایل مختلفی از جمله نارس بودن برنج، حمل و نقل، آفت زدگی ساقه‌های برنج و… دچار شکستی شده و قد کوتاهی دارند. به همین دلیل است که یکی از ارزان ترین نوع برنج ایرانی است که در بازار موجود می باشد.

این برنج ایرانی به جز قد و ظاهر نامناسب، از طعم و عطر خوبی برخوردار است که برای استفاده در دسرهایی مانند شله‌زرد، آش، شیربرنج و فرنی مناسب خواهد بود. گاهی اوقات مصرف‌کنندگان این برنج را به صورت ترکیبی با برنج ایرانی دانه‌بلند مصرف می‌کنند. ارزش غذایی برنج نیمدانه همانند برنج ایرانی اعلا بوده و همچنین به دلیل ریز بودن دانه‌ها، هضم راحت‌تری دارد و برای کسانی که مشکل معده دارند بسیار مفید خواهد بود. کیفیت برنج نیمدانه به کیفیت برنج سالمی که از آن به وجود آمده است دارد. به عنوان مثال برنج طارم هاشمی اعلا برنجی خوش‌طعم و معطر است و برنج نیمدانه تهیه شده از آن هم، همان ویژگی‌های آن را خواهد داشت.

برنج طلایی

برنج طلایی یکی از خاص‌ترین انواع برنج ایرانی است که از طریق مهندسی ژنتیک با اهداف تغذیه‌ای مانند تزریق پیش ماده ویتامین A، تولید شده‌است. همانطور که می‌دانید کمبود ویتامین A یکی از مهمترین معضلات برخی از مناطق آسیایی است. از این رو تزریق این ویتامین لازم در این نوع برنج، نقش مهمی در سلامت جامعه خواهد داشت.

همانطور که از نام این برنج پیداست، برنج طلایی دارای رنگ زرد طلایی بوده و دارای طعم خوبی هم می‌باشد. این رنگ طلایی از تزریق مواد مختلف از جمله ویتامین A در برنج طلایی حاصل می‌شود.

تفاوت برنج ایرانی و خارجی در چیست؟ کدام یک بهتر است؟

برنج هاشمی بهتره یا طارم؟

برنج هاشمی و برنج طارم ایرانی، هر دو از بهترین برنج های ایرانی هستند که از طعم و عطر فوق العاده ای برخوردار می باشند. این دو برنج دارای دانه های قد بلند و کرم رنگ هستند که تقریبا از همه نظر مشابه می باشند. اما تنها تفاوتی که بین برنج هاشمی و برنج طارم وجود دارد این است که دانه های برنج هاشمی کمی پهن تر از دانه های برنج طارم می باشد. به طور کلی برنج هاشمی و طارم، هر دو از نظر کیفیت و مرغوبیت به یک اندازه می باشند و انتخاب آن کاملا سلیقه ای می باشد. به همین دلیل قیمت هر دو نوع برنج در بازار تقریبا یکسان است. مهم ترین تفاوت برنج طارم و برنج هاشمی ایرانی در این است که برنج هاشمی ایرانی پس از پخت چرب تر و نرم تر خواهد بود و در مقابل برنج طارم بعد از پخت کمی خشک و سفت می باشد.

مقایسه برنج کهنه و برنج تازه

برنج کهنه و برنج تازه چه تفاوتی باهم دارند؟ برای پاسخ به این سوال بهتر است ابتدا با برنج کهنه آشنا شویم. جالب است بدانید که برنج تازه زمانی که از زمین برداشت می‌شود، دارای مقداری آب می‌باشد که آن را مدتی در انبار نگه داری می‌کنند تا آب آن تبخیر شده و قابل استفاده گردد. مهمترین ترکیبات برنج عبارتند از نشاسته، پروتئین و لیپیدها که نقش مهمی در کیفیت برنج دارند. برنج کهنه در واقع طی فرایند پیچیدهای شامل تغییرات فیزیکی و شیمیایی دانه‌های برنج تولید می‌شود. برای اینکه برنج به قد مطلوب خود برسد زمان زیادی طول خواهد کشید. حجم برنج کهنه(برنج خشک) پس از پخت افزایش خواهد یافت. به طوری که یک پیمانه برنج خشک بعد از پخت سه برابر خواهد شد. اما این تغییر حجم را در برنج تازه ایرانی وجود نخواهد داشت. در ضمن وزن دانه‌های برنج تازه به مرور زمان کاهش پیدا خواهد کرد اما برنج کهنه دارای وزن ثابت بوده و کیفیت بهتری خواهد داشت.

برنج سفید ایرانی یا خارجی

به احتمال زیاد تا به اینجای کار متوجه مرغوبیت و درجه یک بودن انواع برنج‌های ایرانی شده‌اید. برنج ایرانی به دلیل برخورداری از عطر و طعم فوق العاده و همچنین خوشپخت بودن، خود را در دل سفره‌های ایرانی جای کرده‌است. همانطور که میدانید شرایط اقتصادی این روزاهای کشور به گونه‌ای است که اکثر مردم ایران برخلاف میل خود از برنج‌های خارجی مانند هندی و پاکستانی استفاده می‌کنند. چرا که قیمت انواع برنج سفید خارجی ارزان تر و به صرفه تر از برنج سفید ایرانی می‌باشد. هرچند که قیمت مواد غذایی پر مصرفی مانند برنج نقش مهمی در زندگی روزمره ایرانیان دارد اما با انتخاب صحیح و درست نوع برنج، می‌توانید هم صرفه جویی کرده و هم برنج با کیفیت ایرانی خرید کنید.

هنگام خرید برنج خارجی حتما دقت داشته باشید که کیسه‌های برنج دارای بسته‌بندی استاندارد بوده و از اعتبار بالایی برخودار باشد. چرا که اکثر برنج‌های خارجی ناآشنایی که صادر می‌شوند مرغوب نبوده و ممکن است با برنج‌های بی کیفیت قاطی شده باشند. اگر با توجه به شرایط اقتصادی مجبور هستید که از برنج خارجی استفاده کنید دقت کنید که تنها از برندهایی معروف و معتبر برنج سفید خارجی خرید نمایید.

تفاوت برنج نیم دانه و لاشه

برنج نیمدانه و لاشه برنجی است که به دلایل مختلفی از قبیل ضعیف بودن دانه‌های برنج، آفت ساقه‌های برنج، استفاده از دستگاه شالیکوبی نامناسب و… تولید می‌شود. زمانی که برنج توسط شالیکاران برداشت می‌شود تغییراتی روی آن اعمال می‌شود.

برای مثال دانه‌های برنج را با استفاده از دستگاه‌های مخصوص خشک و سپس سفید می‌کنند. در نهایت این برنج‌ها را الک کرده و دانه‌های سالم و غیر سالم آن را جدا می‌کنند. پس از جدا کردن برنج دانله بلند اعلا، برنج‌های باقی مانده که سرلاشه نام دارند را دو مرتبه الک میکنند تا دانه‌های ریزتر جدا شوند.

به این برنج‌های ریزتر که از الک برنج سرلاشه تولید می‌شود لاشه می‌گویند. همچنین به دانه‌های بسیار ریزتر که از الک کردن لاشه تولید می‌شود “شه” می‌گویند. به برنج سالمی که سر آن شکسته باشد سر لاشه می‌گویند. سر لاشه کمی از برنج دانه بلند سالم ایرانی، کوتاه تر است. برنج لاشه از برنج نیم دانه بلندتر و از سر لاشه کوتاه تر است که مقداری نیم دانه هم در آن موجود است.

تفاوت برنج ایرانی و خارجی

در نگاه کلی می توان گفت که برنج ایرانی به مراتب با کیفیت تر و خوش خوراک تر و خوش بو تر از برنج خارجی می باشد. اما این کیفیت بهتر بهایی نیز دارد و آن هزینه ی نسبتا زیاد برنج ایرانی نسبت به برنج خارجی است.

از گذشته ی دور برنج ایرانی به خوش طعم و خوش عطر بودن مشهور است. اما بر خلاف برنج خارجی به عنوان مثال برنج هندی به اندازه آن ها قد نمی کشد. و پختن آن نیاز به مهارت و تجربه بالایی دارد، که اصولا کسانی که تجربه کمتری در آشپزی دارند، ترجیح می دهند که برنج خارجی مخصوصا هندی و پاکستانی بیشتر قد می کشد و خوش قد و بالاتر به نظر می رسد.

ارزش غذایی برنج ایرانی بسیار بیشتر از برنج خارجی می باشد. اما برنج های خارجی اکثراً به صورت قالبی تهیه می شوند. قالبی به این معنی است که برنج های درجه دوم و سوم را خرد می کنند و به صورت آرد در می آورند و دوباره آن را درون قالب های منظم و یک اندازه قرار می دهند. به این دلیل است که برنج خارجی از ظاهر زیباتر به نظر می رسد.

گاها دیده می شود که زمین های برنج در خارج از کشور با آب فاضلاب آبیاری می شوند که باعث می شود برنجی حاوی مواد شیمیایی نظیر آرسنیک و سیانید باشد، که بسیار برای سلامت مضر است.

تفاوت زمان نگهداری برنج ایرانی و خارجی در چیست؟

در مورد تفاوت زمان نگهداری برنج ایرانی و خارجی می توان گفت که برنج خارجی را می توان زمان طولانی تری نسبت به برنج ایرانی نگه داشت. یکی از دلایل این زمان طولانی مواد نگهدارنده برای جلوگیری از شپش زدن که در آن استفاده می شود.

مزایای برنج خارجی

اما با توجه به این شرایط استفاده از این مواد و همچنین قیمت پایین برنج خارجی، استقبال از آن بیشتر می‌باشد. یکی دیگر از تفاوت های ، نوع پخت آن ها است.

پختن برنج خارجی به مراتب ساده تر از برنج ایرانی می باشد و می توان آن را در هر اندازه و مقداری بدون اینکه برنج شفته شود، پخت. اما پختن برنج ایرانی نیاز به مهارت و تجربه بسیار زیادتری نسبت به برنج خارجی نیاز دارد. در ضمن برنج ایرانی با توجه به طعم و عطر بهتری که دارد، توصیه می شود که به صورت کته‌ای پخته شود.

برنج خارجی با توجه به افزایش قدی که دارد بهتر می باشد به صورت آبکش پخته شود.در مورد تفاوت زمان نگهداری برنج ایرانی و خارجی می توان گفت که برنج خارجی را می توان زمان طولانی تری نسبت به برنج ایرانی نگه داشت. یکی از دلایل این زمان طولانی مواد نگهدارنده برای جلوگیری از شپش زدن که در آن استفاده می شود.

با توجه به این شرایط استفاده از این مواد و همچنین قیمت پایین برنج خارجی، استقبال از آن بیشتر می باشد. یکی دیگر از تفاوت های برنج ایرانی و برنج خارجی، نوع پخت آن ها است. پختن برنج خارجی به مراتب ساده تر از برنج ایرانی می باشد و می توان آن را در هر اندازه و مقداری بدون اینکه برنج شفته شود، پخت.

پختن برنج ایرانی نیاز به مهارت و تجربه بسیار زیادتری نسبت به برنج خارجی نیاز دارد. در ضمن برنج ایرانی با توجه به طعم و عطر بهتری که دارد، توصیه می شود که به صورت کته‌ای پخته شود. اما برنج خارجی با توجه به افزایش قدی که دارد بهتر می باشد به صورت آبکش پخته شود.

یکی از معضل‌های تهیه برنج

معضل امروز بازار برنج‌های ایرانی، مخلوط کردن برنج‌های پرمحصول ارزان‌تر با برنج‌های کم‌محصول و گران‌تر مثل هاشمی و برنج طارم محلی برای کسب سود بیشتر است. تشخیص قاطی داشتن برنج کار دشواری برای خریداران است و خود کشاورزان نیز معمولا از طریق دیدن دانه‌های برنج، یک‌دست بودنش را تشخیص می‌دهند.

آخرین به روز رسانی: 1 آذر 1401